Afgelopen zaterdag vertelde Hema-topman Tjeerd Jegen aan het Financieel Dagblad dat hij Hema gaat klaarstomen voor verkoop. Maar het vlees is mager als je goed leest. Ik wil me niet altijd mengen in publieke ‘discussies’ over V&D, Blokker en het Nederlands elftal. Maar ik ben wel geschrokken.
Hieronder belangrijke passages uit het stuk en daaronder mijn reacties:
FD: In 2015 leed Hema nog altijd een nettoverlies van € 72,5 miljoen en het operationeel resultaat was bijna € 17 miljoen negatief op een omzet van € 1,15 miljard.
Hans: Hema maakt een zwaar verlies, dat is duidelijk. Maar als je dat verlies buiten beschouwing laat dan zie je dat het met hetgeen waar ze goed in moeten zijn, spullen verkopen aan klanten, ook dat heel slecht gaat. Want op een omzet van ruim € 1 miljard boekt de winkelketen een verlies van € 17 miljoen. Op iedere € 100 omzet legt de Hema € 1,70 toe.
FD: Maar er zijn ook lichtpuntjes. De Nederlandse winkels kampten sinds 2009 met dalende omzetten, maar vorig jaar steeg de omzet met 4,9%. Net geopende of net gesloten winkels niet meegerekend.
Hans: Heel vaag dit. Net geopende of net gesloten winkels worden buiten beschouwing gelaten. Omdat omzet zo vaak genoemd wordt, is omzet dus nog steeds een belangrijke indicator waarop gestuurd wordt. Omzetgroei kan in het geval van Hema mogelijk het probleem vergroten. Want het kan zo zijn, dat iedere € 100 nieuwe omzet gepaard kan gaan met het eerder genoemde verlies van € 1,70. Omzetgroei alleen zegt dus helemaal niets. En winkels buiten beschouwing laten, klinkt als mooier maken dan het is.
Voorraden
FD: Volgens de topman had de winkelketen in 2015 voor € 100 miljoen voorraden opgebouwd en dat vond hij zelf veel te veel. Jegen wilde niet uitleggen hoe die voorraden zo konden groeien. Hema heeft deze vooraad tegen grote kortingen verkocht, waardoor deze is geslonken naar € 48 miljoen. Jegen wil daar verder op doorpakken.
Hans: Dit is echt ongelooflijk. Dat zo’n grote overtollige voorraad bij zo’n enorm geautomatiseerd bedrijf kan ontstaan is al waanzin natuurlijk. Veel erger is dat je die voorraad tegen hoge kortingen maar voor de helft weet te verkopen! En dus nog steeds met € 48 miljoen aan overtollige voorraad blijft zitten. Terwijl je beschikt over 708 winkels in 7 landen en een zelf geroemde webshop. Dit is misschien wel het meest verontrustende van de casus Hema.
FD: Slechts 3% van onze omzet komt van onze webshop. De meeste retailers boeken tussen de 8% en 10% online omzet.
Hans: De online omzet van Hema is dus maar 3% en is in dit geval € 34,5 miljoen. Als ik de totale omzet (€ 1,15 miljard) deel door alle 708 winkels (inclusief dus de winkels in het buitenland) dan is de gemiddelde omzet per winkel € 1,6 miljoen. De webshop heeft dus de omzet van 21 winkels. Ter vergelijking: de Nederlandse internetwinkel Cool Blue behaalde in 2015 een omzet van meer dan een half miljard. De helft van de totale Hema omzet en de omzet van 308 Hema-vestigingen.
Groeipotentieel
Jegen is lyrisch over zijn filialen in het buitenland en loopt trots als een pauw door de winkel in Barcelona, die als inspiratie moet dienen voor de winkels in Nederland. Maar vergeet niet dat zijn voorganger Ronald van Zetten in 2014 alle 520 Nederlandse winkels heeft omgebouwd.
‘Waar iets ligt, is in Nederland de meest gestelde vraag ’, volgens Jegen. Dus nog geen anderhalf jaar nadat alle Hema-winkels omgebouwd, is dit de meest gestelde vraag. Dat lijkt me heel pijnlijk.
Het belangrijkste verkoopargument moet volgens Jegen vooral het groeipotentieel in het buitenland zijn. Momenteel heeft Hema 168 winkels buiten Nederland en 540 winkels in Nederland. Het lijkt alsof Tjeerd Jegen de binnenlandse problemen in het buitenland wil oplossen. Dat voelt niet logisch.
